Starateljstvo
Starateljstvo je jedan od ključnih instituta porodično-pravne zaštite čijom primenom se osigurava zaštita ličnosti, interesa i prava odraslih lica koja su lišena poslovne sposobnosti i maloletnih osoba u situacijama ugroženosti njihovog psihofizičkog i socijalnog razvoja.
Reč je o stanju koje može biti posledica delovanja različitih faktora, kao što su odsustvo roditeljskog staranja, neadekvatno vršenje roditeljskog prava, materijalna neobezbeđenost, bolest i dr. Odluku o stavljanju pod starateljstvo donosi organ starateljstva.
Starateljstvo i njegova primena spadaju u najsloženiji deo stručnog rada u primeni porodično-pravne zaštite.
Prema odredbama Porodičnog zakona država je dužna da detetu bez roditeljskog staranja obezbedi zaštitu u porodičnoj sredini, kada je to moguće. Primenom instituta porodično-pravne zaštite, oblika i mera socijalne zaštite organ starateljstva treba da na adekvatan način nadoknadi gubitak roditelja ili nedostatak roditeljskog staranja.
U Porodičnom zakonu osim starateljstva predviđeno je i privremeno starateljstvo. Ono podrazumeva donošenje rešenja o postavljanju privremenog staratelja odraslom ili ostarelom licu, koje po pravilu nije lišeno poslovne sposobnosti, kao i maloletnom licu.
Privremenim starateljstvom obuhvaćena je privremena zaštita ličnosti, prava i interesa odraslog lica protiv koga je pokrenut sudski vanparnični postupak za ispitivanje poslovne sposobnosti. Dok starateljstvo obezbeđuje staranje o ličnosti štićenika, njegovo zastupanje, pribavljanje sredstava za izdržavanje te zaštitu, odnosno upravljanje i raspolaganje imovinom štićenika, dotle privremeno starateljstvo obezbeđuje pravnu zaštitu za pojedine poslove ili pojedinu vrstu poslova, odnosno samo za razrešenje određene sporne situacije dok ona traje.
Organ starateljstva može odlučiti da postavi privremenog staratelja detetu čiji roditelji nisu odlukom suda lišeni roditeljskog prava ako proceni da je to neophodno radi privremene zaštite ličnosti, prava ili interesa deteta. Privremeno strateljstvo podrazumeva obustavu prava roditelja na vršenje roditeljskog prava postavljanjem detetu privremenog staratelja i najčešće donošenje odluke o izmeštanju deteta iz ugrožavajućeg porodičnog okruženja i smeštaja deteta u drugu (srodničku ili hraniteljsku porodicu, odnosno odgovarajuću ustanovu).